Η φιλοσοφική ταινία « Το Δέντρο της Ζωής» του Αμερικανού Σκηνοθέτη Τέρενς Μαλικ, με πρωταγωνιστή τον διάσημο ηθοποιό, έφυγε με το Μεγάλο Βραβείο
Του ΙΑΚΩΒΟΥ ΓΩΓΑΚΗ
Μετά από κάθε μεγάλη διοργάνωση, αρχίζει η συζήτηση, όχι της αποτίμησης, αλλά της μεμψιμοιρίας για το κατά πόσον άξιζαν τις διακρίσεις και τα βραβεία τα διαγωνιζόμενα φιλμ, σε μια ατέρμονη και άνευ ουσιαστικού λόγου συζήτηση.
Έτσι και φέτος στις Κάννες, μονοπώλησε την τελευταία μέρα του Φεστιβάλ ο Χρυσός Φοίνικας που απονεμήθηκε στο διχαστικό φιλμ « Το Δέντρο της Ζωής» του Τέρενς Μάλικ, και βέβαια η απονομή βραβείου, στην ηθοποιό Κίρστεν Ντανστ για την ερμηνεία της στην Μελαγχολία του « ανεπιθύμητου» για την ακρότητα των λόγων του Λαρς Φον Τρίερ.
Τα τελικά αποτελέσματα θα μπορούσε κάποιος κακοπροαίρετος να ισχυριστεί πως διατηρούν την ισορροπία και ικανοποιούν τους πάντες. Εν μέρει αυτό είναι αληθές, το σημαντικότερο δεν είναι αν ο Μάλικ αξιολογήθηκε ένα βήμα πιο πάνω από τους αδερφούς Νταρντέν τον Καουρισμάκι, και τον Τσειλάν. Σε όλους τους χώρους, και σε αυτόν της τέχνης οι προσωπικές συμπάθειες, και η υποκειμενικότητα του «κρίνεσθαι» υφίσταται και είναι υπαρκτή.
Το σημαντικότερο όμως είναι τι γίνεται όταν εμφανίζονται πρόσωπα που προκαλούν λεκτικά, όπως ο Δανός Τρίερ.
Δήλωσε συμπάθεια για τον Χίτλερ και τους ναζί, η πρώτη αμηχανία των διοργανωτών ακολούθησε την απόφαση τους να τον χαρακτηρίσουν ανεπιθύμητο.
Δημιουργήθηκαν μεταξύ δημοσιογράφων και ανθρώπων της 7ης τέχνης δύο στρατόπεδα. Όσοι ζήτησαν εξαρχής την τιμωρία του, και όσοι χαρακτήρισαν υποκρισία, το να μιλάμε για ελευθερία του λόγου και να την καταδικάζουμε ταυτόχρονα.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη η τέχνη δεν πρέπει να έχει όρια και ορθά η ταινία « Μελαγχολία» δεν αφαιρέθηκε από το διαγωνιστικό τμήμα.
Από την άλλη οι διοργανωτές δεν είχαν άλλη επιλογή. Σε περίπτωση που άφηναν ατιμώρητο τον Τρίερ θα έδιναν το μήνυμα σε οποιονδήποτε ήθελε να εκμεταλλευτεί το βήμα του Φεστιβάλ, να εμφανίζεται, να κάνει το κομμάτι του, και όλη αυτή η κατάσταση να φθείρει σιγά σιγά τον θεσμό. Άλλωστε στις Κάννες πίσω από τις διασημότητες , και την χλιδή, στοιχείο που προβάλλεται από τα μέσα του κόσμου, είναι παρούσα όλη η κινηματογραφική βιομηχανία του πλανήτη. Από την Αμερική, την Αφρική μέχρι και την Κύπρο. Παράλληλες δραστηριότητες, και ημερίδες που καταπιάνονται με τον ρατσισμό, την πολιτική,
την σεξουαλικότητα, την μετανάστευση. Αποτελεί ένα φόρουμ ταινιών, σκέψης και ιδεών με ιστορία 70 χρόνων. Η μη τιμωρία του Τρίερ θα έδινε την εντύπωση πως πρόκειται για θεσμό « ξέφραγο αμπέλι».
Χρυσός Φοίνικας Στο « Δέντρο της Ζωής» , πρωταγωνιστεί ο Μπράντ Πίτ (ο οποίος είχε και ρόλο χρηματοδότει), και τον Σον Πεν σε μικρό ρόλο, αλλά η ιδέα και η σκηνοθεσία του έργου ανήκει στον Αμερικάνο Τέρενς Μάλικ, ο οποίος κάνει μία ταινία κάθε δέκα χρόνια.
Όπως γράψαμε κατά την διάρκεια του Φεστιβάλ ο Μάλικ που χαρακτηρίζεται για μια οπτική, υπαρξιακή και μεταφυσική σε όλες του τις ταινίες, όπως επί παραδείγματι στην « Λεπτή Κόκκινη Γραμμή ή στις Μέρες Παραδείσου», προσπαθεί και εδώ να κάνει την υπέρβαση. Προσφέρει εικαστικό θέαμα πολύ υψηλών διαστάσεων, που μας φέρνει στο μυαλό, Κιούπρικ, Ταρκόφσκι και Παζολίνι, αλλά πιστεύουμε πως χάθηκε στην υπερφίαλη και χαοτική οπτική αφήγηση του, ξεκομμένη από την πλοκή του έργου.
Ο σκηνοθέτης απείχε από την απονομή του βραβείου και τον εκπροσωπούσε ένας από τους παραγωγούς του, ο Μπιλ Πόλαντ.
«Είναι δύσκολο να παίρνεις τη θέση ενός γίγαντα», δήλωσε ο Πόλαντ όταν ανέβηκε για να παραλάβει το βραβείο, ενώ εξήγησε ότι ο Μάλικ «είναι γνωστό ότι είναι συνεσταλμένος και διακριτικός».
Γυναικεία Ερμηνεία Εξέπληξε η κριτική επιτροπή, όταν δεν δίστασε να βραβεύσει την 29 χρονη Κίρστεν Ντανστ πρωταγωνίστρια στην ταινία του Λαρς Φον Τρίερ « Μελαγχολία », ο οποίος όπως αναφέραμε χαρακτηρίστηκε ανεπιθύμητο πρόσωπο από την διοικούσα επιτροπή του Φεστιβάλ, για τις απροκάλυπτες δηλώσεις στήριξης στους Ναζί.
Βέβαια τίθεται ένα θέμα. Η απόφαση αυτή έχει να κάνει αμιγώς με το ζήτημα της υποκριτικής υπεροχής της συγκεκριμένης ηθοποιού, ή θέλησαν να αποδείξουν πως πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός του καλλιτεχνικού μέρους από ότι έχει να κάνει με πρόσωπα και πράγματα.
Ανδρική Ερμηνεία Αναμφίβολα το έργο που άρεσε στου πάντες. Πρόκειται για το μαυρόασπρο και βουβό φίλμ του Γάλλου Μισέλ Χαζανιβίσιους « The Artist » που προστέθηκε στις υπόλοιπες ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος την τελευταία στιγμή. Ο πρωταγωνιστής του, ο Γάλλος Ζαν Ντιζαρντεν άξιζε το βραβείο και ήταν φαβορί στην συγκεκριμένη κατηγορία.
Όλα τα βραβεία
· Χρυσός Φοίνικας: στην ταινία «Το δέντρο της ζωής» του Τέρενς Μάλικ · Βραβείο γυναικείας ερμηνείας: Κίρστεν Ντανστ για την ταινία «Μελαγχολία» του Λαρς φον Τρίερ · Βραβείο ανδρικής ερμηνείας: Ζαν Ντιζαρντέν για την ταινία «Ο καλλιτέχνης» του Μισέλ Χαζαναβίσιους · Βραβείο σκηνοθεσίας: στον Δανό Νίκολας Γουάιντινγκ Ρεφν για την ταινία του «Drive» · Βραβείο της Επιτροπής: στην ταινία «Αστυνομία» της Μαϊβέν Λε Μπέσκο · Μέγα Βραβείο: εξίσου στις ταινίες, «Το αγόρι στο ποδήλατο» των Βέλγων αδερφών Νταρντέν και «Κάποτε στην Ανατολία» στον Τούρκο Νούρι Μπίλγκε Τσεϊλάν · Βραβείο σεναρίου: στον ισραηλινό Τζόζεφ Σένταρ για την ταινία «Υποσημείωση» · Βραβείο Χρυσής Κάμερας: «Las Acacias» του Αργεντινού Πάμπλο Τζιορτζιέλι, που προβλήθηκε στο πλαίσιο της Εβδομάδας της Κριτικής. · Καλύτερη ταινία μικρού μήκους «Cross Country» της Μαρίγια Βρόντα
Βραβεία της Διεθνούς Ενωσης Κριτικών
· Διαγωνιστικό τμήμα: «Χάβρη» του Άκι Καουρισμάκι · Ένα κάποιο βλέμμα»: «Ο υπουργός» του Πιέρ Σέλερ Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών»/ «Εβδομάδα της Κριτικής»: · «TakeShelter» του Τζεφ Νίκολς Οικουμενικά Βραβεία · Καλύτερης ταινίας: «This Must Be the Place» του Πάολο Σορεντίνο · Ειδικές μνείες: «Χάβρη» του ΆκιΚαουρισμάκι και «Και τώρα πού πάμε;»της Ναντίν Λαμπάκι
|
Στα χέρια του Μπραντ Πιτ ο Χρυσός Φοίνικας των Καννών
