Η Ελλάδα είναι υπό κατοχή
Η δημοφιλής ερμηνεύτρια ανοίγει
το μαγικό κουτί των σκέψεων και συναισθημάτων της
Η κρίση πάντα γεννάει πολιτισμό, γιατί η τέχνη είναι παρηγορητική, και καθοδηγητική.
Θεωρώ γελοίο μια γυναίκα της ηλικίας μου που κοντεύει τα 60 να κάθεται και να μιλάει για έρωτες.
Του Ιάκωβου Γωγάκη
Πέμπτη βράδυ στην Λευκωσία, με την πανσέληνο να ξεθωριάζει , αλλά να φωτίζει ακόμα τα υπέροχα στενά της παλιάς πόλης.
Στο δρόμο προς την μουσική σκηνή Red, εκεί που θα συναντούσα την Τάνια Τσανακλιδου, έβλεπες κάτι σπάνιο για τα δεδομένα των λιγοστών Κυπριών της περιοχής. Να τους βλέπεις καρφωμένους στους τηλεοπτικούς δέκτες περιμένοντας το διάγγελμα του Έλληνα πρωθυπουργό. Όταν συνάντησα την Τάνια και της ανέφερα αυτό το πρωτόγνωρο γεγονός μου είπε με χαμόγελο και αφοπλιστική ειλικρίνεια « Διάγγελμα;. θα αλλάξει κάτι από αυτό; Εκ των υστέρων μάλλον είχε δίκιο.
Το καλοκαίρι αυτό βρίσκει την ανήσυχη Τάνια είτε πλάι πλάι με τους οργισμένους νέους της Αθήνας, είτε σε κάποια πόλη της Ελλάδος και να τραγουδάει με τους μουσικούς της και με το κοινό της, τραγούδια του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, Κραουνάκη, Τσιτσάνη Δέλτα κ.α.
Είναι οργισμένη με τους πολιτικούς, δεν επαναπαύεται, είναι αισιόδοξη ότι θα επέλθει αλλαγή, αυτή που θα ξεκινήσει από τους ανθρώπους που άφησαν τον καναπέ και βγήκαν στις πλατείες. Έχει ταυτόχρονα την αυτογνωσία των 60 της χρόνων. Μια λαμπρή- πνευματώδης παρουσία, και όταν την δει κανείς στη σκηνή, είναι πραγματικά…. Απόλαυση!
Τo «Μετρό» στην Αθήνα έγινε ένας από τους αγαπημένους σου χώρους και οι εμφανίσεις σου είχαν τεράστια επιτυχία. Να υποθέσουμε πως η κυκλοφορία της νέας ζωντανής ηχογράφησης ήθελε να μεταφέρει αυτή την μαγική συνύπαρξη με το κοινό;
Αυτό ακριβώς. Από την άλλη τον χειμώνα που μας πέρασε δεν ήθελα να τραγουδήσω, ήθελα να δω τι γίνεται μέσα μου, να σκεφτώ τι θέλω να κάνω. Και λέω, δε βγάζω αυτό το υλικό? πιο πολύ σαν φωτογραφία κάποιων στιγμών. Δεν έχω την απαίτηση να θεωρηθεί ότι κυκλοφόρησα μια δισκογραφική δουλειά για να αλλάξω τα πολιτιστικά φαινόμενα. Καμία σχέση, απλά υπήρχε μια όμορφη ανάμνηση από τις ζωντανές εμφανίσεις, και τις έβγαλα από το ντουλάπι μου ονομάζοντας τες “ Παλιές αγάπες και τραγούδια μεθυσμένα”.
Στην επιτυχημένη επαγγελματική σου σταδιοδρομία συνήθιζες πάντα τους πειραματισμούς και τις αλλαγές. Εδώ και μερικά χρόνια επιλέγεις τον ίδιο χώρο και μια σταθερή ομάδα συνεργατών. Αυτό, σου δίνει την αίσθηση της « ασφάλειας» από το ομολογουμένως μεγάλο ρίσκο μιας νέας επαγγελματικής κίνησης;
Αντίθετα. Είμαι άνθρωπος που ρισκάρει πάρα πολύ. Το να είμαι συνέχεια με τον αγαπημένο μου Μανώλη Καραντίνη( πρόκειται για τον καλύτερο δεξιοτέχνη στο μπουζούκι), και τους υπόλοιπους μουσικούς, είναι κάτι που μου λύνει τα χέρια, γιατί παίζουμε κομμάτια λαϊκά, που ο κόσμος τα αγαπάει. Αλλά δεν έμεινα εκεί, στο « Γυάλινο Μουσικό Θέατρο» έκανα μια παράσταση διαφορετική με ήχο ηλεκτρικό, σαν ένα ροκ καμπαρέ.
Και από τον Απρίλιο βγήκες «στους δρόμους»
( Γέλιο) Ήταν μια απόφαση της στιγμής, μια ιστορία τόσο όμορφη και ασυνήθιστη. Δεν μπορούσα να είμαι στην ίδια θέση του θεατή, να τσαντίζομαι με αυτά που συμβαίνουν μέσα μου, αλλά και στη χώρα μου και να είμαι στο καναπέ. Με φίλους μουσικούς βγήκαμε, και τραγουδούσαμε στους δρόμους της Αθήνας. Για μένα ήταν φάρμακο, και ο κόσμος το αγκάλιασε. Θέλαμε αυτό που ζήσαμε να το βγάλουμε προς τα έξω. Έτσι λοιπόν ξεκινήσαμε ένα ταξίδι σε όλη την Ελλάδα και στην Κύπρο.
Κρατάω αυτή την φράση που μόλις τώρα είπες « τσαντίζομαι με αυτά που συμβαίνουν μέσα μου», και το συνδέω με μία άλλη πρόσφατη δήλωση σου , ότι έχει κλείσει ο κύκλος σου σαν γυναίκα. Αντιμετωπίζεις την ζωή, και τον έρωτα με αίσθημα μελαγχολίας ή από την άλλη ως αυτογνωσία για τα χρόνια που δεν γυρνούν πίσω. Ποιο από τα δύο ισχύει;
Επειδή πάντα πίστευα πως η ζωή έχει περισσότερη φαντασία από μας, και πάρα πολλά πράγματα που έλεγα, όπως το « αυτό δεν πρόκειται να συμβεί», και τελικά το έβρισκα μπροστά μου, θέλω να το βουλώνω να μην λέω μεγάλες κουβέντες. Αλλά θεωρώ γελοίο μια γυναίκα της ηλικίας μου που κοντεύει τα 60 να κάθεται και να μιλάει για έρωτες. Το πάθος όμως δεν το αρνούμαι. Πάθος για τη ζωή για τη δημιουργία, το πάθος να μάθω την αλήθεια μου, να την προσεγγίσω ή να πετάξω πίσω μου το ψέμα.
Ας αφήσουμε τους νεότερους να μιλήσουν για έρωτες.
Αρκετοί, μεταξύ αυτών και ο Σταμάτης Κραουνάκης βλέπουν τους νέους σήμερα να κλείνονται στον εαυτό τους και να ερωτεύονται μέσα από τα πλήκτρα του υπολογιστή. Άλλαξε η έννοια του έρωτα;
Δεν άλλαξε η έννοια του έρωτα. Βλέπω νέους ανθρώπους δίπλα μου να έχουν αυτό το συναίσθημα, αυτό που άλλαξε είναι το σύστημα γύρω μας, που τα τελευταία 30 χρόνια θέλει να διαλύσει τους ανθρώπους, να τους απομονώσει, να τους αφοπλίσει, στήνοντας τους μπροστά σε μία τηλεόραση ή σε έναν υπολογιστή ή τρομοκρατώντας τους, με τον φόβο του διπλανού, με το φόβο της ανασφάλειας. Η κοινωνία δεν εξέθρεψε κινήματα πολιτισμού ή πολιτικά κινήματα, ούτως ώστε οι νέοι να συσπειρωθούν.
Η κοινωνική έκρηξη που επικρατεί στη χώρα θα μπορούσε να είναι το έναυσμα αυτής της συσπείρωσης?
Σαφέστατα και μπορεί να είναι. Είμαι και εγώ μαζί τους, αγανακτισμένη, από την ελληνική πολιτεία, που από την μεταπολίτευση και μετά κατάφερε να διαρρήξει και να διαλύσει την ελληνική κοινωνία σε όλα τα επίπεδα.
Η Ελλάδα είναι υπό κατοχή, και οι πολιτικοί μας οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση. Ελάχιστοι ήταν αθώοι. Για αυτό και οι περισσότεροι που ανέλαβαν την εξουσία από το 74 και μετά διέφθειραν τον πολίτη με επιχορηγήσεις, με θέσεις, με υποσχέσεις, φάνηκε η ζωή μας να καλυτερεύει, αποκτήσαμε όλοι από δύo, τηλεοράσεις, αυτοκίνητα, αλλά όλο αυτό ήταν μια πλασματική ευμάρεια.
Ένα μέρος του πολιτικού κόσμου, άρχισε δειλά δειλά να συμμερίζεται λεκτικά τους αγανακτισμένους. Τι πιστεύεις ότι έγινε και άλλαξαν ξαφνικά, αισθάνθηκαν απειλή;
Περίμενε κανένας να συμβεί αυτό που βιώνουμε τα τελευταία 24ωρα στην Αθήνα?. Τους κατηγορήσανε ότι μιμούνται τους Ισπανούς, ο Πάγκαλος τους αποκάλεσε απρεπώς « νυφοπάζαρο», όμως το πλήθος που συγκεντρώθηκε στο Σύνταγμα και η σοβαρότητα με την οποίο το έκανε, πίεσε τους πολιτικούς. Κάποιοι από αυτούς τουλάχιστον άρχισαν να ντρέπονται, και να εγείρουν ζητήματα νομιμότητας. Το Κίνημα των Αγανακτισμένων μέσα στην φαινομενική ανομοιομορφία του, το πρώτο πράγμα που αναγνώρισε στον εαυτό του, ήταν το λάθος του να βουλιάζει όλα αυτά τα χρόνια στον καναπέ του, και αποφάσισε να αλλάξει. Το πού θα οδηγήσει όλο αυτό, από μας εξαρτάται, από το πόσο ενεργοποιημένοι θα είμαστε και όχι παθητικοί, Αυτό είναι το επόμενο βήμα. Το πρώτο είναι να είμαστε στο δρόμο. Θα προκύψουν λύσεις, και ας κάνουμε και λάθη, φτάνει να μην διαιωνιστεί αυτή η σαπίλα.
Μέσα από τη στέρηση μπορεί να ανθίσει ο πολιτισμός; γιατί υπάρχει διάχυτη η αίσθηση πως ο πολιτισμός τώρα στην Ελλάδα συρρικνώνεται.
Η κρίση πάντα γεννάει πολιτισμό, γιατί η τέχνη είναι παρηγορητική, και καθοδηγητική. Μέσα σε μεγάλες κρίσεις αισθάνομαι υποχρέωση να βγω και να συμπαρασταθώ στη πατρίδα μου, στο συνάνθρωπο μου, να βγω από τη μοναξιά μου, δεν θέλω να κρύβομαι στο σπίτι μου. Από την άλλη οι εξουσίες δεν επιδοτούν τον πολιτισμό. Οι εξουσίες επιδοτούν εκείνους τους φορείς οι οποίοι συνεχίζουν να αποκοιμίζουν τον κόσμο. Ένας σκεπτόμενος πολίτης θεωρείται εχθρός του συστήματος. Το θετικό είναι ότι στην Ελλάδα εξακολουθούμε να ακούμε σύγχρονες ωραίες μελωδίες νέων μουσικών, να βλέπουμε καλό θέατρο. Η τέχνη δεν σταματά να κινείται.
Την Κύπρο πώς την βιώνεις όταν έρχεσαι εδώ. Κάνεις βόλτες στις πόλεις, μιλάς με κόσμο, βλέπεις τα πράγματα να αλλάζουν ή να μένουν στάσιμα;
Αν και η κυβέρνηση σας είναι της αριστεράς, με λύπη μου διαπιστώνω πως τα πράγματα σε πολλά θέματα είναι θολά και ύπουλα. Παρατηρώ ότι εγκαταλείφθηκε η πολιτική του
« Όχι». Και αν σήμερα η Κύπρος είναι «ελεύθερη» το χρωστάμε πιστεύω στον Τάσσο Παπαδόπουλο.
Αυτό που επίσης είδα, περπατώντας στο κέντρο της Λευκωσίας, είναι κάτι που αρχίζει να θυμίζει Αθήνα. Πολλά μαγαζιά άδεια , πολλά « ενοικιάζεται» και ένα γκέτο μεταναστών στη παλιά πόλη. Μάλλον και εδώ συμβαίνει το ίδιο με την Αθήνα. Η κυβέρνηση να μην μπορεί με υγιή τρόπο να τους ενσωματώσει στην κοινωνία.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα « Αλήθεια» στις 19/6/2011
(Τα έσοδα από τις πωλήσεις των εισιτηρίων της παράστασης στις 16 Ιουνίου στήριξαν τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Καρκινοπαθών και Φίλων)
