ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΝΕΤΙΑΣ 2010. ΑΦΙΕΡΩΜΑ. του Ιάκωβου Γωγάκη

 

1-11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ στο Lido Cinema Palace

Ταινία Έναρξης: Μαύρος Κύκνος( Black Swan)του Ντάρεν Αρονόφσκι

Ταινία Λήξης: Η Τρικυμία ( The Tempest) της Τζούλι Τέιμορ

Διευθυντής Φεστιβάλ: Μάρκο Μούλερ (σκηνοθέτης)

Πρόεδρος Κριτικής Επιτροπής: Κουεντίν Ταραντίνο ( σκηνοθέτης)

Η μεγάλη πρόκληση για το κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας είναι η επιβεβαίωση της ουσιαστικής αναβάθμισης του που είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού τα τελευταία χρόνια. Στα 78 χρόνια παρουσίας του πέρασε μέσα από περιόδους δόξας(1950-1966,1979-1982) αλλά και μαρασμού(1969-1979,1995-2003). Οι εμπνευσμένες επιλογές του Γερμανού Μάρκο Μούλερ που ανέλαβε διευθυντής από το 2004 δίνοντας χώρο σε ταινίες εκτός Ευρώπης, στηρίζοντας επιλογές νέων δημιουργών, συνδυάζοντας το γκλάμουρ στοιχείο με την ποιότητα και τον πειραματισμό, οι νέες κατηγορίες που προστέθηκαν( πχ το βραβείο 3D) έδωσαν ουσιαστική ώθηση στο Φεστιβάλ κερδίζοντας ξανά το ενδιαφέρον του κινηματογραφικού κοινού. Οι δηλώσεις του Μούλερ για τον χαμηλό μέσο  όρο ηλικίας των σκηνοθετών του διαγωνιστικού τμήματος, αποτελούν έμμεση κριτική στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών, που κατηγορήθηκε και ορθά για επιλογές ταινιών από σκηνοθέτες μεγάλης ηλικίας που ουσιαστικά είχαν κλείσει το κύκλος τους. Οι περικοπές λόγω κρίσης στον προϋπολογισμό  του φεστιβάλ όπως όλα δείχνουν δε θα επηρεάσουν επί της ουσίας το πρεστίζ  της διοργάνωσης. Από την άλλη, πλήγμα αποτελούν οι ακυρώσεις κάποιων παραγωγών που είχαν ανακοινωθεί όπως η ταινία του Τζορτζ Κλούνεϊ « Αμερικάνος» ή το « Hereafter » του Κλιντ Ιστγουντ που προτίμησε να το παρουσιάσει στη Νέα Υόρκη, αλλά και η διαρκώς αναβαθμισμένη παρουσία του Φεστιβάλ Τορόντο που διεκδικεί ένα μεγάλο κομμάτι της κινηματογραφικής πίτας.

Ο διάσημος Αμερικανός σκηνοθέτης Κουεντίν Ταραντίνο είναι ο πρόεδρος του Φετινού Φεστιβάλ αντικαθιστώντας τον Αγκ Λι. Οι  ταινίες της επίσημης επιλογής χωρίζονται σε 3 τμήματα. Στο κυρίως διαγωνιστικό ( venezia 67) που απονέμεται μεταξύ άλλων το χρυσό λιοντάρι και συνήθως περιλαμβάνει έργα γνωστών σκηνοθετών αλλά και ανερχόμενων δημιουργών(όπως ήταν η καταπληκτική περσινή ταινία του Σάμουελ Μαοζ « Λίβανος ». Το χρυσό Λιοντάρι στο 67 Φεστιβάλ το διεκδικούν 23 φιλμ, μεταξύ αυτών το θρίλερ « Μαύρος Κύκνος » του Ντάρεν Αρονόφσκι (που έγινε ευρύτερα γνωστός με τον « Παλαιστή »), με πρωταγωνίστρια την Νάταλι Πόρτμαν, όπως επίσης και το « Somewhere» της Σοφία Κόπολα. Το όνομα Tom Tykwer μπορεί να μην λέει κάτι στους περισσότερους είναι ο 35 χρόνος Γερμανός δημιουργός του « Τρέξε Λόλα τρέξε», θα συμμετέχει στη Βενετία με το έργο « Τρία».

Ως ταινία τελευταίας στιγμής επιλέχθηκε το έργο του εξαίρετου Πολωνού σκηνοθέτη – ζωγράφου Τζέρσι Σκολιμόφσκι » Essential killing», για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και έναν Ταλιμπάν ( Βίνσεντ Γκάλο), να πέφτει στα χέρια των Αμερικάνων αλλά αυτός να σχεδιάζει την απόδραση του.

Η Ελλάδα μετά από αρκετά χρόνια είναι παρούσα στη συγκεκριμένη κατηγορία με το φιλόδοξο «Attenberg » της Αθηνάς – Ραχήλ Τσαγκάρη, που απέσπασε θετικά σχόλια από τον πρόεδρο της κριτικής επιτροπής και θα μπορούσαμε να πούμε, πως η αξία της ελληνίδας σκηνοθέτριας είναι τέτοια, που δε δε θα μας εκπλήξει να την δούμε να βραβεύεται.

Στις εκτός συναγωνισμού  (Fuori Concorso)  η οικογένεια Άφλεκ έχει την τιμητική της. Ο Μπέν με την ταινία δράσης « Η Πόλη» αλλά και ο αδερφός του Κάσλει, ο οποίος παρουσιάζει ένα βιογραφικό ντοκιμαντέρ του βραβευμένου με Όσκαρ ηθοποιού Τζοακίν Φίνιξ, που αποφάσισε πρόωρα να τερματίσει την πετυχημένη κινηματογραφική του καριέρα και να ασχοληθεί με την χιπ χοπ μουσική μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.

Χωρίς δεύτερη σκέψη το ωριαίο ντοκιμαντέρ του Μάρτιν Σκορτσέζε και του Κεντ Τζοουνς για την ζωή και το έργο του Ηλία Καζάν ( A Letter to Elia) θα προσελκύσει το ενδιαφέρον κοινού και δημοσιογράφων. Με τον Σκορτσέζε να αποτίει φόρο τιμής στο  δάσκαλο του, ακριβώς 7 χρόνια μετά τον θάνατο του Καζάν που τόσο δίχασε τους Αμερικάνους, όχι βέβαια για την κινηματογραφική του προσέγγιση, αλλά για την αμφιλεγόμενη πολιτική στάση του.

Οι νέες τάσεις στο κινηματογράφο τοποθετούνται στην αναβαθμισμένη κατηγορία Orizzonti. Η αγαπημένη Ιρανή Σιριν Νεσάτ ( Γυναίκες χωρίς Άντρες) είναι επικεφαλής του τμήματος.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στη παρουσία της νέας ταινίας του κατά την γνώμη μου υπερτιμημένου αλλά και επιτυχημένου κορεάτη Hang Sang-soo, που μετά τις Κάννες και την βράβευσή του για το  « hahaha » πάει στη Βενετία με νέο φιλόδοξο έργο το «Okis Movie» .

Η ταινία « Casus belli » του πρωτοεμφανιζόμενου Γιώργου Ζώη θα διαγωνιστεί στις μικρού μήκους και η « Χώρα Προέλευσης» του Σύλλα Τζουμέρκα στην Εβδομάδα Κριτικής.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα τμήματα του Φεστιβάλ είναι το « Venice Days ». Πρωτοποριακό και ουσιώδες, καταπιάνεται με φιλμ που αναδεικνύουν κοινωνικά, σεξουαλικά,οικολογικά μηνύματα. Τα τελευταία 4 χρόνια απονέμεται το βραβείο Queen Lion από ειδική επιτροπή του Φεστιβάλ.

Ταυτόχρονα σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο νέοι από 18 έως 26 ετών εργαζόμενοι στη κινηματογραφική βιομηχανία ακόμα και ως ταμίες σε αίθουσες,παραγωγοί, εκκολαπτόμενοι κριτικοί, και μπλόκερς συζητούν για τον κινηματογράφο και τις αξίες του, προτείνουν και ψηφίζουν ( Lux prize) μία από τις τρεις ταινίες της τελικής επιλογής τους. Μία απ αυτές είναι και η  «Ακαδημία Πλάτωνος » του Φίλιπου Τσίτου.

Μέχρι αυτή την στιγμή άγνωστο παραμένει αν το Ιρανικό καθεστώς θα επιτρέψει να παρευρεθεί ο κορυφαίος Ιρανός  σκηνοθέτης Τζαφάρ Παναχί για την παρουσία ταινίας του μικρού μήκους στο πλαίσιο του συγκεκριμένου τμήματος και ομιλίας με θέμα « Δημιουργικότητα, ελευθερία και λογοκρισία».

Το φεστιβάλ ολοκληρώνεται με την προβολή του εκτός συναγωνισμού φιλμ « Η Τρικυμία » με την Χέλεν Μιρεν,   από την γνωστή για την ταινία  « Φρίντα » Τζούλι Τέιμορ και εμπνευσμένο από το ομώνυμο θεατρικό έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ.