Κυριακή 6 Φεβρουαρίου 2011

Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΙΝ ΒΑΡΓΚΑ (KATALIN VARGA, 2009) του Πίτερ Στρίκλαντ. Κριτική Παρουσίαση Ιάκωβου Γωγάκη (3.5/5)

 

clip_image001
του Πίτερ Στρίγκλαντ
με τους Χίλντα Πέτερ, Τίμπορ Πάλφι, Νορμπερτ Τανκό
Δράμα, Θρίλερ: Ρουμανία, Μεγ. Βρετανία ,2009, Διάρκεια: 82 λεπτά

Ο Ελληνικής καταγωγής Πίτερ Στρίγκλαντ συναντά τον Ντοστογιέφσκι σε ένα επικό και αλληγορικό φιλμ νουάρ και μας μιλά για ένα έγκλημα αλλά και μια αναπόφευκτη τιμωρία. Μας υπνωτίζει για περίπου μισή ώρα, σταδιακά μας αφυπνίζει και μας αποζημιώνει με το σοκαριστικό αλλά προβλεπόμενο τέλος του.

O Στρίγκλαντ απογοητευμένος από την κινηματογραφική βιομηχανία του Ηνωμένου Βασιλείου κατέφυγε στην Ουγγαρία και στη Ρουμανία, με προϋπολογισμό μόλις 30 χιλιάδες δολάρια(κληρονομιά από ένα θείο του), και μετά από γυρίσματα που κράτησαν τρία χρόνια, παρουσίασε αυτή την ταινία στο φεστιβάλ Βερολίνου αποσπώντας τελικά Αργυρή Άκτο και εγκωμιαστικές δηλώσεις για αυτό το λυρικό και αντισυμβατικό φιλμ.

clip_image002

Η ταινία αφηγείται την ιστορία της Κάταλιν Βάργκα(Χίλντα Πέτερ) από τη μέρα που ο σύζυγός της ανακαλύπτει πως ο 10 χρόνος Ούρπαν (Νορμπερτ Τανκό) δεν είναι γιος του.
Παρά την αμοιβαία αγάπη που τρέφει ο ένας για τον άλλο ο Ζίγκμουντ επηρεασμένος από τις τοπικές παραδόσεις συζυγικής τιμής, διώχνει την γυναίκα του από το σπίτι, που μαζί με τον γιό της και με την συνοδεία ενός αλόγου ξεκινούν ένα μεγάλο ταξίδι στη παραδοσιακή αλλά γεμάτη αντιθέσεις ρουμανική επαρχία.
Η Κάταλιν που όλα αυτά τα χρόνια ήταν στοιχειωμένη από τις αναμνήσεις ενός βιασμού, και με κίνητρο την εκδίκηση θα ψάξει να βρει το συνεργό του βιαστή της( Γκερκέλι), και έπειτα τον πραγματικό πατέρα του παιδιού της Αταν Μπολάν(Τίμπορ Πάλφι), μέσα σε ένα παράτολμο και ριψοκίνδυνο ταξίδι μέσα στα άγρια Καρπάθια όρη.

clip_image003
Η Καταλιν Βάργκα σκοτώνει τον Γκερκέλι και λίγες μέρες αργότερα έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με τον Αταν Μπολάν ο οποίος δεν την αναγνωρίζει αλλά ασυναίσθητα δημιουργείται ένα περίεργο δέσιμο πατέρα και γιού. Καθηλωτικό, συνταρακτικό και ανεπανάληπτα ποιητικό το 6λεπτο μονόπλανο μέσα σε μια βάρκα με την Κάταλιν να εξιστορεί στον Άταν και στην ανυποψίαστη γυναίκα του, το βιασμό της, σε ένα ψυχολογικό και βάναυσα ρεαλιστικό παιχνίδι θύτη και θύματος.
clip_image004
Η ταινία θα λέγαμε είναι κάτι περισσότερο από μια απλοϊκή και κοινότυπη ιστορία είναι ένα σύνθετο ψυχολογικό θρίλερ, ( ο Στρίγκλαντ έχει επηρεαστεί από την ταινία Baltagul του 1969) λειτουργεί όμως σε πολλά επίπεδα, διερευνώντας την ανθρώπινη συμπεριφορά και τα ελαττώματα της. Στο φιλμ όπως και στην ίδια τη ζωή δεν υπάρχουν πραγματικά ιδανικοί χαρακτήρες, όλοι λίγο ή πολύ είμαστε υποχρεωμένοι να προστατεύσουμε τον εαυτό μας, αλλά και στη δυσκολία αποβολής και συμφιλίωσης με το παρελθόν.
Ο Αταν 10 χρόνια μετά την απεχθή πράξη του επιζητεί τη συγχώρεση, φαίνεται πως όλα αυτά τα χρόνια η ζωή του ήταν γεμάτη από τύψεις, σε αντίθεση με τον συνεργό του που αποπνέει ένα βίαιο και αδίστακτο χαρακτήρα, και η Κάταλιν, παρά τα χριστιανικά της πιστεύω, κυριεύεται από την βαθιά ριζωμένη στις ανθρώπινες αδυναμίες τάση της για εκδίκηση, για την λύτρωση της. Θέλει να επιστρέψει πίσω στον άντρα της χωρίς τις ενοχές που την βασάνιζαν για χρόνια.
clip_image005
Ο πολλά υποσχόμενος νεαρός σκηνοθέτης τονίζει αυτά τα ηθικά ζητήματα των ηρώων του,( κυρίως της Κάταλιν) με την εσκεμμένη εναλλαγή στοιχείων που μας δίνουν την αίσθηση πως βρισκόμαστε σε έναν άλλο αιώνα(παρθένο φυσικό τοπίο) και έπειτα στη σύγχρονη εποχή. Το κοντράστ αυτό( που μας παραπέμπει για ακόμα μια φορά στον Αντίχριστο του Τρίερ, όχι όμως και στο παραλογισμό του), είναι ένας τρόπος να αναζητηθεί η ανάγκη για τιμωρία οφθαλμόν αντί οφθαλμού που ο σκηνοθέτης, την συνδέει με την πρωτόγονη αιώνια φύση του ανθρώπου και όχι απαραίτητα μόνο με την γυναικεία φύση όπως θα μπορούσε απλουστευτικά να ερμηνευθεί.
Όσοι θα αποφασίσετε να δείτε αυτή το δυνατό και δύσκολο φιλμ, δώστε έμφαση και σε κάποια τεχνικά σημεία του που είναι εξίσου σημαντικά με την ανάλυση των χαρακτήρων. Στη ποιότητα της φωτογραφίας, όπως αποτυπώνεται κυρίως στους καταπράσινους λόφους, στο μίγμα της λεπτής χρήσης του φωτισμού και της σκιάς, και σε συνδυασμό με τα ηχητικά εφέ, την μουσική επένδυση και τους ανατριχιαστικούς φυσικούς ήχους( άμεσος συνειρμός από τα 17 πρώτα λεπτά του Εraserhead του Ντειβιντ Λίντζ), κάνουν τις στιγμές της έντασης και του βίαιου , τέλους ακόμα πιο συγκλονιστικές.
Αξεπέραστη η απόδοση της Ρουμάνας ηθοποιού Χίλντα Πέτερ, ( έζησε στη πραγματικότητα το φόβο του βιασμού 2 φορές) και εξαιρετικός ο μονόλογος της όπως και η συνολική της παρουσία βγαλμένη μέσα από το πνεύμα των ταινιών του Ταρκόφσκι.

clip_image006

Η ΤΑΙΝΙΑ “ Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΙΝ ΒΑΡΓΚΑ ” ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ 4/2/2010

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου