Κυριακή 6 Φεβρουαρίου 2011

Γυναίκες Χωρίς Άντρες της Σιρίν Νεσάτ Παρουσίαση-Κριτική Ιάκωβου Γωγάκη ( 3/ 5)

 


Σκηνοθέτης: Σιρίν Νεσάτ
Με τους Πεγκά Φερεντονί, Αρίτα Σαχρζάντ, Σαμπνάρ Τολουέι, Όρζι Τοτ
Δράμα, Ιράν, Γερμανία, Γαλλία 2009,  95 Λεπτά

Δεν έχουν περάσει ούτε 2 μήνες από την σύλληψη του Ιρανού σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί και η πολιτική κατάσταση στο Ιράν εξακολουθεί να βρίσκεται στη κόψη του ξυραφιού. Από τις εκλογές του 2009, την επανεκλογή του Αχμαντινετζάντ και τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης για εκτεταμένη νοθεία, η βία και οι αιματηρές  διαδηλώσεις προμηνύουν συνέχιση της πόλωσης ανάμεσα στο θρησκευτικό και στρατιωτικό κατεστημένο και στους λεγόμενους « μεταρρυθμιστές» που υποστηρίζονται από την Δύση.
Οι δεκάδες ταινίες που γυρίζονται κάθε χρόνο γύρω από την φυσιογνωμία, και τις αντιθέσεις του Ισλαμικού αυτού κράτους θα μας δώσουν στο μέλλον μια καλή αφορμή για να επανέλθουμε στην ενδιαφέρουσα Ιρανική πολιτική πραγματικότητα.
Η αυτοεξόριστη στην Νέα Υόρκη ιρανή και φημισμένη εικαστικός Σιρίν Νεσάτ που ανήκει στην κατηγορία των μεταρρυθμιστών, αποφασίζει να κάνει ταινία το ομώνυμο βιβλίο της Σιαχρούζ Παρσιπούρ και να κερδίσει το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο πρόσφατο Φεστιβάλ του Βερολίνου.

Το έργο τοποθετείται χρονικά το 1953 και εστιάζει στον υποβαθμισμένο ρόλο των γυναικών πριν την ανατροπή(με την βοήθεια των Αμερικάνων και Βρετανών) της πρώτης δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης του Μοσαντεκ και την άνοδο στην εξουσία του βάναυσου Σάχι.
Ρεαλιστική αφήγηση των πολιτικών γεγονότων, μυστικιστική και σουρεαλιστική αποτύπωση της γυναικείας θέσης στο Ιράν , η Νεσάτ δημιουργεί μια τίμια ταινία πολύ ενδιαφέρουσα, ακολουθώντας τα βήματα του ιρανικού νέου κύματος με στοιχεία φιλοσοφικά και ποιητικά.
Η ταινία ανοίγει και κλείνει με μια αυτοκτονία και μια σοκαριστική φράση « Για να απελευθερωθείς από τον πόνο πρέπει να απελευθερωθείς από τον κόσμο».
Η Μουνίς είναι 30 χρονών ανύπαντρη, ασχολείται με τον πολιτικό ακτιβισμό και ακούει διαρκώς ραδιόφωνο για τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα της. Ο  αυταρχικός αδερφός της Ασαντ  ετοιμάζει ένα προξενιό και η νεαρή ακτιβίστρια έχει 2 επιλογές. Η να ζήσει με έναν άντρα που δεν θέλει η να τερματίσει τη ζωή της. Η συνεσταλμένη φίλη της Φαέζα με ενδόμυχη επιθυμία να παντρευτεί τον φίλο του Ασαντ , βρίσκεται δίπλα της, την στηρίζει και σιγά σιγά εμπνέεται από την επαναστατικότητα της Μουνίς. Μια πόρνη η Ζαρίν, αηδιασμένη από το επάγγελμα της, την συμπεριφορά των ανδρών φεύγει από τον οίκο ανοχής όπου εργαζόταν και πάει σε δημόσια λουτρά για να καθαρίσει το σώμα της. Τέλος η Φακίρι που ανήκει στην ιρανική ελίτ, παντρεμένη με συντηρητικό στρατιωτικό ξαναβλέπει μετά από χρόνια έναν φίλο και κρυφό έρωτα από τα παλιά, ο οποίος με το ελεύθερο του πνεύμα, τον δυτικό τρόπο σκέψης του την κερδίζει. Χωρίζει τον άντρα της και αγοράζει ένα σπίτι με έναν υπέροχο κήπο.
Ο Κήπος γίνεται το σημείο της φανταστικής  συνάντησης των τεσσάρων γυναικών, ένα είδος εξορίας προερχόμενος από την Περσική Λογοτεχνία, εκεί όπου η Νεσάτ ξεδιπλώνει όλους τους υπαινιγμούς για την έννοια της ελευθερίας, και της γυναικείας ανεξαρτησίας.

Η σκηνοθέτης που γνώρισε και η ίδια την κατακραυγή και την απομόνωση στη χώρα της για το ελεύθερο της πνεύμα, χρειάστηκε 4 χρόνια να ολοκληρώσει τα γυρίσματα, πολλά εξ αυτών τοποθετούνται στο Μαρόκο και ελάχιστα στην Τεχεράνη, καταφέρνει να μεταφέρει ίσως και λίγο υπερβολικά την εικόνα των καταπιεσμένων γυναικών από ένα σύστημα που είναι ανέφικτο να ξεφύγεις. Οι εσωτερικοί μονόλογοι, τα όνειρα, οι εφιαλτικές εμπειρίες μετατρέπονται μέσα  σ’ αυτόν τον παραδεισένιο χώρο σε σύμβολα που θα μπορούσαν να αφορούν τις σύγχρονες γυναίκες που ζουν όχι μόνο στο Ιράν αλλά και σε κοντινές χώρες που υπόκεινται την καταπίεση και τον εξευτελισμό.
Το ιρανικό σινεμά όχι μόνο εξαντλημένο και κορεσμένο δεν είναι, αλλά διαθέτει ένα διαρκώς νέο ελπιδοφόρο αίμα κινηματογραφιστών που θα δίνουν ωραίες ταινίες και τροφή για συζήτηση και προβληματισμό. Το Φεστιβάλ Καννών είναι προ των πυλών και διαισθάνομαι πως το Ιράν θα είναι η χώρα με τις καλύτερες κινηματογραφικές προτάσεις από τους Αμιρ Σαμαβατί,Μοσταβα Ραιέ,Χαμιντ Νετσάντ, Μπαχραμ Μπειζάι  που θα βρεθούν σίγουρα το προσεχές διάστημα στην επικαιρότητα.

“Γυναίκες Χωρίς Άντρες” στους κινηματογράφους απο την Πέμπτη 22/4/2010

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου