Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015

Hidden Movie Secrets in Festivals: Μοσχαροκεφαλή (Βέλγιο)

Μοσχαροκεφαλή, του Μίκαελ Ρόσκαμ

Χωρίς Διανομή | 13 Απριλίου 2012 | SevenArt.gr





Του Ιάκωβου Γωγάκη(gogakis@sevenart.gr)
Ο Ιάκωβος Γωγάκης παρουσιάζει ταινίες που αξίζουν της προσοχής σου, οι οποίες προβλήθηκαν πρόσφατα σε κινηματογραφικά φεστιβάλ ανά τον κόσμο και δεν έχουν βρει (ακόμα;) διανομή στην Ελλάδα.

Μοσχαροκεφαλή, του Μίκαελ Ρόσκαμ
Ξεκίνησε τη φεστιβαλική του διαδρομή από τη Μπερλινάλε το Φλεβάρη του 2011, και εν συνεχεία επιλέχθηκε από τα μεγαλύτερα ανεξάρτητα φεστιβάλ του κόσμου. Πέρασε και από την Αθήνα, στις Νύχτες Πρεμιέρας, για να καταλήξει να θεωρείται ως η μεγάλη έκπληξη της τελικής πεντάδας των ξενόγλωσσων Όσκαρ του 2012.
Η “Μοσχαροκεφαλή” του Μίκαελ Ρόσκαμ ενώ σκύβει και ανιχνεύει φαινομενικά ένα συμβατικό θέμα, όπως τα πλοκάμια και τις γκρίζες ζώνες του βελγικού υποκόσμου, καταλήγει εκπληκτικά να διερευνά τη σιωπηλή απόγνωση, τον ψυχικό πόνο, και την ατομική ηθική.
Στο πρόσωπο του κεντρικού χαρακτήρα θα βρούμε όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τον “βίαιο άνθρωπο”. Αυτόν που βρίζει, απειλεί, εκβιάζει, επιβάλλεται με τη σωματική του δύναμη, την ίδια στιγμή που οι ακραίες του πράξεις φανερώνουν τα ψυχολογικά του τραύματα και τον ευάλωτο του χαρακτήρα.
Η διαρκής και περίπλοκη μάχη με τους δύο εαυτούς, η σύγκρουση, η κραυγή και η λύτρωση, σε μια ταινία που χάριν υπερβολής θα ζήλευαν ακόμα και οι αδερφοί Νταρντέν.
Ο Τζάκι, στην ηλικία των 30, ζει μόνος και χωρίς κανένα ουσιαστικό ενδιαφέρον, με μοναδική του ευχαρίστηση τις επισκέψεις του σε οίκους ανοχής. Προσεγγίζεται από έναν κτηνίατρο για να συμμετέχει σε μια κομπίνα που αφορά τη χρήση απαγορευμένων ορμονών. Το παιχνίδι χοντραίνει όταν βρίσκεται δολοφονημένος ένας αστυνομικός.
Ένα πρόσωπο από την παιδική του ηλικία, που συμμετέχει στο κόλπο, θα του ξύσει παλιές πληγές και θα του επαναφέρει όλες τις ακατέργαστες φοβίες. Το τώρα και το χθες σε ένα ενώπιος ενωπίω του τραγικού μας ήρωα.
Η αναφορά που κάναμε στους αδερφούς Νταρντέν δεν είναι τυχαία. Ο Βέλγος σκηνοθέτης Μίκαελ Ρόσκαμ, σ’ αυτό το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, φαίνεται καλά διαβασμένος στο έργο των σπουδαίων συμπατριωτών του. Χρησιμοποιεί αρκετά χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα, όμως αυτή θα λέγαμε ότι είναι και η αδυναμία του, ότι ακριβώς σε αυτό το σημείο δεν πρωτοτυπεί.
Κοντινά πλάνα, αινιγματικοί χαρακτήρες, έμφαση στα παιδικά τραύματα, κοινωνικό περιβάλλον που περιμένει με ικανοποίηση να υποτάξει τους αδύναμους και βέβαια αυτό που γράψαμε πριν μερικούς μήνες για το έργο “Το Παιδί με το ποδήλατο”: Όπως είπε ο Ρουσώ, ο άνθρωπος δεν γεννιέται κακός, η αλλοίωση προέρχεται από τις κοινωνικές συνθήκες.
Ο Ρόσκαμ μπορεί να φέρει αυτές τις ομοιότητες με τους Νταρντέν αλλά σίγουρα ξεχωρίζει και αξίζει της προσοχής. Κάποιοι κριτικοί του εξωτερικού είδαν στη “Μοσχαροκεφαλή” παρόμοια συμπεράσματα με το επίσης πρόσφατο “Drive” του Ρεφν. Σίγουρα υπάρχουν κοινά στοιχεία, όπως το ζήτημα της εκδίκησης και των ηθικών φραγμών, πιστεύω από την άλλη μεριά πως εδώ ο Ρόσκαμ καταφέρνει να δώσει στο έργο, που κατά τη γνώμη μου λείπει από την ταινία του Ρεφν, τη -βήμα με βήμα- αποκάλυψη των προσωπικών, ψυχολογικών διαδρομών του πρωταγωνιστή μέχρι τη λύτρωση του.
Ο σκηνοθέτης εδώ είναι σα να παραδίδει μάθημα σε τμήμα εγκληματολογίας, για το πώς τα ψυχολογικά τραύματα της παιδικής ηλικίας διαμορφώνουν χαρακτήρες και ευάλωτες προσωπικότητες.
Ιδιαίτερα οι σκηνές με τα αλλεπάλληλα flashback, αποκαλύπτουν όλα τα συναισθήματα που περιγράφονται σε βιβλιογραφικές αναφορές για τους επίδοξους serial killers, όπως αυτό της απώλειας αλλά και της ενοχής, και της ντροπής. Το μουντό φόντο είναι στα συν του έργου, μια και τονίζει την κοινωνική παρακμή, τη βία και τον ατομικισμό.

Βαθμολογία: 6,5/10
Ιάκωβος Γωγάκης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου