Κριτική Ταινίας: Η Πωλίν στην Πλαζ (1983)

Η Πωλίν στην Πλαζ (Pauline à la plage), Ερίκ Ρομέρ, 1983

“Θα μ' αγαπάς σαν καλοκαίρι και σαν παιδί, μα θα μου φύγεις με τ' αγέρι και τη βροχή”. Τους στίχους του Γιώργου Παπαστεφάνου θα μας θυμίσει ο σπουδαίος Γάλλος Ερίκ Ρομέρ, ίσως στην πιο παράξενη ερωτική κωμωδία που έγινε ποτέ. Έξι οικείοι χαρακτήρες που υποφέρουν από τη διαρκή αναζήτηση της συναισθηματικής τους γαλήνης, θα αποκαλυφθούν κάτω από το φως του θέρους, στο ονειρικό τοπίο των νορμανδικών ακτών. Η έφηβη Πωλίν επισκέπτεται την πρόσφατα χωρισμένη θεία της, την Μαριόν, και από τις συμπτώσεις και τις συγκυρίες που ακολουθούν θα συναντηθούν με διάφορα πρόσωπα του παρελθόντος και του παρόντος. Ο Ρομέρ δείχνει αρχικά ότι συνωμοτεί εις βάρος μας, ότι μας παραπλανεί. Μας κάνει να πιστέψουμε ευφυώς ότι πρόκειται για ανάλαφρο παραμύθι, όταν ξετυλίγει ακόμα και με λεκτική απλότητα το ερωτικό γαϊτανάκι. Με υπαινιγμούς και στη συνέχεια με ξεκάθαρη σαφήνεια φτάνει στο απόγειο ενός φιλοσοφικού μανιφέστου, λέγοντας δύο-τρεις πικρές αλήθειες μέσα από τα λάθη των αποτυχημένων ηρώων του. Το να ζήσουμε γαλήνια δεν είναι ανέφικτο, αλλά εμείς οι ίδιοι με την πολύπλοκη σκέψη μας δυσκολεύουμε τους εαυτούς μας. Όσοι αναζητούν το εφήμερο ως διέξοδο των προβλημάτων τους είναι καταδικασμένοι να βασανιστούν, γιατί η απληστία απέναντι σε όσους μας αγαπούν και η επιφανειακή σεξουαλική ικανοποίηση δεν μπορεί να προσφέρει σε βάθος χρόνου μεγάλες προσδοκίες. Η Πωλίν τελικά δεν είναι το κεντρικό πρόσωπο αλλά σε αυτήν ο Ρομέρ επενδύει. Στην αγνότητα των εφηβικών συναισθημάτων, σε αντίθεση με την Μαριόν που θα αυτοεγκλωβιστεί από τις επιθυμίες της, θα σνομπάρει την αληθινή αγάπη που της προσφέρει ο Πιέρ και ο εγωισμός της θα την κάνει δυστυχισμένη. Μην περιμένετε από τον Ρομέρ να σας συναρπάσει με την σκηνική δράση και τα εφέ. Ποτέ δεν το έχει επιχειρήσει άλλωστε. Είναι έργο πάθους και πολύπλοκης σύλληψης, που καταγράφεται περίτεχνα με τον πιο απλό τρόπο. ΙΑΚΩΒΟΣ ΓΩΓΑΚΗΣ