Συνέντευξη Πριν τα Μεσάνυχτα με τον Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ( Φ.Βερολίνου 2013)

Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ (Πριν τα Μεσάνυχτα)

Συνεντεύξεις | 14 Φεβρουαρίου 2013 | SevenArt.gr

Του Ιάκωβου Γωγάκη(gogakis@sevenart.gr)

Το όνομα του άρχισε να συζητείται στους κινηματογραφικούς κύκλους του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά και του Χόλιγουντ το 1993, στα 33 του, εξαιτίας της νεανικής κομεντί «Νεανικά Μπερδέματα» (από το γνωστό κομμάτι των Zeppelin) και με τον Μάθιου ΜακΚόναχι ουσιαστικά στο ξεκίνημα και της δικής του καριέρας. Δύο χρόνια αργότερα έγινε η πραγματική αποκάλυψη του ταλέντου του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ όταν με το πρώτο μέρος αυτής της αναπάντεχης τριλογίας των λεγόμενων και «Before…» γνώρισε μια μνημειώδη επιτυχία.

Στο «Πριν το Ξημέρωμα» είναι το γνωστό ειδύλλιο ενός Αμερικάνου, του Τζέσε (Ίθαν Χοκ) με την Γαλλίδα φοιτήτρια Σελίν (Ζιλί Ντελπί) μέσα σ’ ένα τρένο με προορισμό τη Βιέννη. Ο Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ όπως κάνει και περίπου δέκα χρόνια αργότερα στο δεύτερο μέρος με τον τίτλο «Πριν το Ηλιοβασίλεμα», χρησιμοποιεί έξυπνα το παιχνίδι του λόγου και της εικόνας, σαγηνεύοντας το κοινό με την κατάργηση των κλασικών κινηματογραφικών συμβάσεων, κρατώντας παράλληλα μια δυνατή ιστορία αγάπης.

Οι τρεις κινηματογραφικοί αστέρες κουβαλώντας τώρα πια αρκετά χρόνια στην πλάτη τους, επιστρέφουν στο προσκήνιο με το τρίτο μέρος, το «Πριν τα Μεσάνυχτα» που είναι εξ’ ολοκλήρου γυρισμένο σε απόκρυφα, μαγευτικά τοπία της Πελοποννήσου.

Συνομιλήσαμε με τον διάσημο σκηνοθέτη Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ μία μέρα μετά την επίσημη προβολή της ταινίας του στο Φεστιβάλ Βερολίνου που συμμετέχει Εκτός Συναγωνισμού, ενθουσιάζοντας το κοινό σε μια από τις καλύτερες στιγμές της διοργάνωσης.

Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ο διαφορετικός τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται η σχέση των δύο ηρώων σας, σε καθεμία από τις τρεις ταινίες. Πως τα καταφέρνετε αλήθεια να συνδυάζετε όλους τους πιθανούς και απίθανους τρόπους επικοινωνίας και πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει αυτό;

Η επικοινωνία όπως θα έχεις δει δεν είναι μόνο στα λόγια αλλά είναι και επικοινωνία στο σεξ, στα αστεία, στις ατάκες, στο θυμό, στο σαρκασμό. Παντού. Δεν θα μπορούσα να κάνω κάτι επαναλαμβανόμενο, δεν θα το ήθελε ούτε ο κόσμος άλλωστε και στην ίδια τη ζωή η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων δεν είναι πάντα η ίδια.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε πριν την απόφαση να γυριστεί και το τρίτο μέρος;

Θα έλεγα ότι ήταν μέχρι να πάρω την απόφαση ότι θα το κάνω. Βρισκόμουν σε μια κατάσταση αναμονής και σκέψεων για αρκετό καιρό μέχρι να το αποφασίσω. Μετά έγιναν όλα πάρα πολύ γρήγορα. Οι χαρακτήρες αυτοί έχουν μια ιστορία 18 χρόνων και κάπου όλο αυτό δεν μπορεί παρά να παραμείνει στάσιμο, γι’ αυτό θα έπρεπε να εξελιχθεί. Δεν είναι μια εύκολη διαδικασία να μεταπηδάς χωροχρονικά. Συναντάμε τον Τζέσε και την Σελίν στα 23 τους χρόνια να θέλουν να ξεφύγουν από όλους και από όλα, να μην δίνουν λογαριασμό σε κανέναν, μετά στα 32 τους σε μια φάση καριέρας και οικογένειας, και τώρα στα 41 τους στην πραγματικότητα που μπορεί να σκοτώσει τον έρωτα.

Πιάνομαι ακριβώς από αυτό που αναφέρατε ώστε να σας ρωτήσω για κάποιες πολύ φορτισμένες σκηνές που είδαμε στο «Πριν τα Μεσάνυχτα», με τους δύο ήρωες να βγάζουν όλα τα «όπλα» τους πάνω σε έναν καυγά που προσωπικά μου θύμισε τις «Σκηνές από Ένα Γάμο» του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και το «Ποιος Φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ;». Σε τι αποσκοπούσε αυτή η σύγκρουση; Είναι η αναπόφευκτη κρίση της μέσης ηλικίας; Tο θέμα αυτό σας απασχολεί και προσωπικά;

Ναι, έχει να κάνει και με εμένα, με απασχολεί σαφώς αλλά στην ταινία θέλησα να δημιουργήσω ένα μέρος σκοτεινό όπου αυτή η διαμάχη θα έβγαινε στην επιφάνεια. Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι είναι μια σχέση χρόνων και όπως σε όλες τις σχέσεις υπάρχει κάτι που υποβόσκει, κάτι που είναι καλά κρυμμένο και κάποια στιγμή θα βγει, θα υπάρξει η σύγκρουση και ο πόνος εκατέρωθεν. Αυτά έχουν οι μακροχρόνιες σχέσεις. To κάθε τι είναι μια διαπραγμάτευση. Ήθελα να δείξω αυτή τη σκοτεινή πλευρά, αλλά πιστεύω πως βγαίνουν αισιόδοξα μηνύματα και σαφώς ρομαντισμός. Ο Τζέσε και η Σελίν καβγαδίζουν και γελούν. Είναι ένα έργο ελπιδοφόρο.

Σε μια στιγμή η Ζιλί Ντελπί (Σελίν) κατηγορεί τον Ίθαν Χοκ (Τζέσε) ότι την έφερε για διακοπές στην Ελλάδα όπου από στιγμή σε στιγμή θα γίνει επανάσταση. Ήταν ένα ειρωνικό σχόλιο να υποθέσω;

Στην Αμερική για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα τα Μ.Μ.Ε. μας βομβάρδιζαν με πληροφορίες ότι επίκειται επανάσταση στην Ελλάδα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Όταν το άκουσα πρώτη φορά ενθουσιαστικά στην ιδέα μιας επανάστασης και θα ήθελα να ήμουν κι εγώ εκεί. Αλλά κανείς δεν πίστευε πραγματικά ότι αυτό θα γίνει. Έτσι λοιπόν με δόση ειρωνείας και δικής μου σεναριακής παράνοιας χρησιμοποίησα αυτή τη φράση.

Η χώρα μας πως προέκυψε ως ο επόμενος κινηματογραφικός προορισμός σας; Έπαιξε ρόλο η φιλία σας με την Αθηνά Τσαγγάρη;

Με την Αθηνά γνωριζόμαστε από την εποχή που βρισκόταν στο Όστιν (Τέξας) και διατηρήσαμε έκτοτε επικοινωνία, αλλά θα έλεγα ότι ήταν καταλυτική η παρότρυνση του παραγωγού μου που είναι Έλληνας και ανέλαβε να οργανώσει το κάστινγκ από την Ελλάδα, μαζί με τη βοήθεια της Αθηνάς που είναι καταπληκτική και ως ηθοποιός.

Κάποιοι διάλογοι αναφέρονται στην ελληνική μυθολογία και στους αρχαίους Έλληνες. Ήταν κι αυτό απόφαση των Ελλήνων φίλων σας ή δική σας επιλογή;

Στο σχολείο μαθαίναμε Αρχαία Ελληνικά. Όλοι μεγαλώσαμε με αυτά, θαυμάζω τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και όπως μου είπε ένας φίλος, «η Ελλάδα είναι μια νέα χώρα χτισμένη σε αρχαία γη», και αυτό το κατάλαβα στη διάρκεια των γυρισμάτων.

Φαντάζομαι ότι με τον Ίθαν Χοκ και την Ζιλί Ντελπί εκτός από συνεργάτες είστε και φίλοι. Όλα αυτά τα χρόνια έτυχε να έχετε μικρές ή μεγάλες προστριβές επαγγελματικά;

Ειλικρινά όχι ποτέ, είναι τόσο μοναδική η επικοινωνία μεταξύ μας που δεν μπορώ εύκολα να σας περιγράψω πως γίνεται όλο αυτό. Υπάρχει εμπιστοσύνη, ανταλλάζουμε ιδέες, συζητάμε πολύ και αυτή είναι και η επιτυχία μας όλα αυτά τα χρόνια.

Το «Πριν τα Μεσάνυχτα» θα προβληθεί στις ελληνικές αίθουσες, σε διανομή Feelgood Entertainment.