Christian Petzold (Barbara)
Συνεντεύξεις | 26 Σεπτεμβρίου 2012 | SevenArt.gr
Του Ιάκωβου Γωγάκη(gogakis@sevenart.gr)![]() |
Πολιτικά σκεπτόμενος ο Γερμανός σκηνοθέτης Κρίστιαν Πέτζολντ, επιλέγει συνειδητά να μιλήσει για το παρελθόν της τότε μοιρασμένης χώρας του, μέσα από ένα πρόσωπο που το ακολουθούμε βήμα-βήμα από την αρχή μέχρι το τέλος. Έντονα αφηγηματικός, κατακεραυνώνει τη σκληρή πολιτική του ανατολικού καθεστώτος, την ανελευθερία στον έρωτα και τα κάθε λογής εμπόδια που οι άνθρωποι είχαν υποστεί. Δίνει με αυτό τον τρόπο μια εξήγηση στο γιατί πολλοί Ανατολικογερμανοί θέλησαν να ζήσουν στην άλλη όχθη. Από την άλλη μεριά κάνει κάτι φοβερά έξυπνο. Δείχνει και την αγνότητα και την ποιότητα της αληθινής εγκεφαλικής αγάπης από την καθαρά σαρκική, αντιπαραβάλλοντας τους δύο κόσμους.
Η Μπάρμπαρα ζει στην Ανατολική Γερμανία, είναι γιατρός στο επάγγελμα και στέλνεται σε νοσοκομείο μιας μικρής πόλης για να εργαστεί. Δείχνει απόμακρη και μελαγχολική. Απομονώνεται συνειδητά από τον περίγυρο της. Φαίνεται να κρύβει κάτι. Πρόκειται για μια παράνομη σχέση με κάποιον από τη Δυτική Γερμανία. Ο συνάδελφός της Αντρέ προσπαθεί να την προσεγγίσει, στην αρχή μάταια. Όμως κάποια γεγονότα και η επιμονή του Αντρέ θα τους φέρουν πιο κοντά.
Συνάντησα τον Κρίστιαν Πέτζολντ στο πλαίσιο του φετινού Φεστιβάλ Βερολίνου, όπου τιμήθηκε με την Αργυρή Άρκτο Σκηνοθεσίας, μια και η "Barbara" θεωρείται η καλύτερη γερμανική ταινία της χρονιάς που αναμένεται να διεκδικήσει διακρίσεις στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου και στην κούρσα για το Όσκαρ ξένης ταινίας.
Η ταινία θα πραγματοποιήσει απόψε την πανελλήνια πρεμιέρα της στο 18ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας Cosmote (Ιντεάλ, 20.15). Αναμένεται στους ελληνικούς κινηματογράφους στις 18 Οκτωβρίου, σε διανομή Seven Films.
Με την ταινία “Υella” ασκήσατε έντονη κριτική στο καπιταλιστικό οικοδόμημα, και μερίδα του τύπου σας έβαλε τη σφραγίδα του αριστερού σκηνοθέτη. Τώρα στο “Barbara”, δεν φαίνεται να αποποιείστε τον αριστερό σας προσανατολισμό αλλά ξαφνιάζετε γιατί αφήνετε ξεκάθαρες αιχμές και για τον αντίθετο ιδεολογικό πόλο. Ποιο ήταν το κίνητρο που σας ώθησε να βγάλετε στην επιφάνεια τόσο έντονα τα κακώς κείμενα στην τότε κουμμουνιστική Γερμανία;
Ακούγεται περίεργο αλλά στη Δυτική και στην Ανατολική Γερμανία ο καπιταλισμός με τον κουμμουνισμό είχαν μεταξύ τους μια φοβερή αλληλεπίδραση καθώς και μια σχέση μεγάλης αγάπης. Το πιστεύω πραγματικά. Στην Ανατολική Γερμανία ο κόσμος ονειρευόταν να ζήσει με ότι θεωρούσε πως του είχε στερηθεί αλλά συνέβαινε και το αντίθετο. Δεν έχω την πρόθεση, όπως λέτε, με την “Barbara” να στραφώ εναντίον αυτού του ρομαντικού “ονείρου” μιας εναλλακτικής κοινωνίας που πρέσβευε η Ανατολική Γερμανία. Η ιστορία αυτή πραγματεύεται το αναπόφευκτο τέλος αυτού του ακατανόητου διαχωρισμού.
Η Μπάρμπαρα καταλήγει να είναι ένα πρόσωπο ουσιαστικά διχασμένο. Οι περισσότεροι βασικοί χαρακτήρες σας, στην πλειοψηφία των ταινιών που έχετε γυρίσει, έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στη μία Γερμανία ή στην άλλη. Αυτή η σκηνοθετική σας στόχευση κρύβει και προσωπικά, οικογενειακά σας διλήμματα;
Οι γονείς μου έφυγαν πρόσφυγες από την Ανατολική Γερμανία για να πάνε στο Ντίσελντορφ. Ήθελαν από τη μια μεριά να ξεφύγουν από τον “άρρωστο” σοσιαλισμό αλλά μετά τον αναζητούσαν. Έζησα σ’ ένα περιβάλλον αναμνήσεων, ακόμη και ενός τρόπου ζωής με την κουλτούρα της Ανατολικής Γερμανίας. Κανένας από τους δύο γονείς μου δεν επιθυμούσε να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον. Ο διχασμός αυτός ήταν αναπόφευκτο να αποτελέσει ένα κομμάτι του μετέπειτα προβληματισμού μου που μετεξελίχθηκε και αποτέλεσε τη φυσική κατάληξη κάποιων εκ των βασικών χαρακτήρων στις ταινίες μου.
Στην τελευταία συγκλονιστική σκηνή το δίλημμα είναι ή μόνο έρωτας ή μόνο ελευθερία. Θα μπορούσε κανείς να κρίνει την απόφαση της ηρωίδας και ως μια απόφαση με πολιτικό περιεχόμενο; Συμφωνείτε με αυτό;
Η Μπάρμπαρα βρίσκεται ανάμεσα σε δύο άνδρες και σε δύο αντίθετα κοινωνικά συστήματα. Το δίλημμα είναι αν τελικά επιλέξει να μείνει με κάποιον από τους δύο ή θα πάρει μια εντελώς άλλη απόφαση. Η Μπάρμπαρα οδηγείται σ’ ένα συναισθηματικό τέλμα και όποια απόφαση και να πάρει, αυτή δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητη από το αυτονόητο πολιτικό περιεχόμενο.
Πόσο σημαντικό είναι για έναν σκηνοθέτη να συνεργάζεται με την ίδια ομάδα ηθοποιών κάθε φορά που κάνει ταινία. Βλέπουμε πως για ακόμα μια φορά επιλέξατε τη Νίνα Χος, για τον κεντρικό ρόλο.
Με τη Νίνα Χος έχουμε μια μακροχρόνια φιλική σχέση και μια ευχάριστη επαγγελματική συνεργασία. Δεν προσπαθώ να της επιβάλω την άποψη μου για τους συγκεκριμένους ρόλους που ερμηνεύει. Συζητάμε πάρα πολύ και μαζί της αφήνω κατά μέρος τις σκηνοθετικές οδηγίες. Είναι τόσο έξυπνη και διορατική που με μόνο μια ανάγνωση του σεναρίου μπορεί να το αφομοιώσει εσωτερικά, βγάζοντας ατόφια και αυθεντικά φυσικά συναισθήματα.

Επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του 31 ετών Αργεντινού κινηματογραφιστή
Ο χώρος του Πανεπιστημίου λειτουργεί συμβολικά, μια και γίνεται το πεδίο της διαλεκτικής αντιπαράθεσης των νέων με τους μεγαλύτερους, του πάθους για τα ατόφια ιδανικά με την αντίληψη της διαπλοκής και του συμβιβασμού. Στον Ρόκε προσφέρονται τα πάντα, παρασύρεται, άλλα στο τέλος αντιλαμβάνεται ότι τον χρησιμοποιούν. Είναι δόλωμα, ένα πιόνι κάποιον ανθρώπων πεινασμένων για φήμη και εξουσία και, όταν το συνειδητοποίει, τότε “θεραπεύεται”. Αποσύρεται από την εκκολαπτόμενη πολιτική καριέρα του και, απογοητευμένος, επιστρέφει στην αστική του ζωή. Πράττει όπως χιλιάδες άλλοι νέοι.
Γρήγορο τέμπο, δεμένη αφήγηση, πάντα μέσα στο ιστορικό πλαίσιο των πολιτικών γεγονότων της Αργεντινής, ο φακός πάνω στο ίδιο το πρόσωπο και στις μεταμορφώσεις του, σ’ αυτό συμβάλει και ο εξαιρετικός πρωταγωνιστής 
Από τα μεγαλύτερα best sellers όλων των εποχών, το βιβλίο που γίνεται ταινία από τα χέρια του
Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο για να είμαι ειλικρινής, αλλά αυτό που είδα, δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τις μεγάλες προσδοκίες των δημιουργών. Σε όλη της τη διάρκεια, η ταινία μένει κολλημένη σε μια αρχική εικόνα μόνιμης κραιπάλης. Η τελική αυτοσυνείδηση των ηρώων, δεν αντανακλά κάποια ουσιαστική μεταστροφή τους, ούτε μπορεί να ερμηνευτεί ως ράπισμα στα χαρακτηριστικά της ίδιας της Αμερικής, όπως προφανώς θα ήθελε.
Όσοι περάσαμε τον Μάιο από το περίπτερο της Αυστραλίας στο Φεστιβάλ Καννών, όπου και να γυρίζαμε το βλέμμα μας, ήταν αδύνατο να μην έπεφτε πάνω στις γιγαντοαφίσες και στα δελτία τύπου προώθησης της συγκεκριμένης ταινίας. Οι Αυστραλοί είναι γνωστό ότι δεν διανύουν την καλύτερη περίοδο της κινηματογραφικής τους ιστορίας, που ήταν σαφώς το ούτω καλούμενο Νέο Ρεύμα της δεκαετίας του 1970 (“Μίσος και Αίμα”, “
Ο Τζόνα ουδεμία σκοτούρα έχει στο κεφάλι του. Την ημέρα χαλαρώνει στο σπίτι με τους δύο συγκατοίκους του, και τα βράδια παίρνουν θέση τα γλέντια, τα πάρτι και οι γυναίκες που του γίνονται τρόπος ζωής. Δευτερόλεπτα πριν το σεξ με την τελευταία του κατάκτηση, την Μπέγκι, η καθημερινότητα του ανατρέπεται, όταν έντρομος ανακαλύπτει ένα εξόγκωμα στα γεννητικά του όργανα. Η ιατρική γνωμάτευση είναι αδυσώπητα σκληρή. Ο καρκίνος των όρχεων είναι πια γεγονός. Κρύος ιδρώτας θα τον περιλούσει, όταν θα αντιληφθεί πως μετά το χειρουργείο θα παραμείνει ουσιαστικά στείρος. Ακολουθεί ένα απίστευτο κρεσέντο παλιών και νέων γνωριμιών σε μια προσπάθεια να βρει μέσα σε τρεις εβδομάδες σύντροφο που θα του κάνει παιδί. Δεν πα’ να ψάχνει μέσα από το facebook; Δεν πα’ να κάνει τεμενάδες σε κάτι ώριμες λεσβίες και στις γυναίκες που τον περιβάλλουν; Καμιά δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται, και καθώς ο χρόνος εξαντλείται το έργο θα πάρει μια αλλιώτικη τροπή, εστιάζοντας στις βαθύτερες ανθρώπινες ανάγκες που τίθενται πιο ψηλά από τον ατομι
Τα στούντιο του Χόλλιγουντ αν σνομπάρουν τον
Ποιός είπε ότι οι ρομαντικές ταινίες στοχεύουν αποκλειστικά και μόνο στις γυναίκες; Ο συγγραφέας του επιτυχημένου βιβλίου “Writing the romantic comedy” Μπιλ Μέρνιτ, έγραψε ορθά ότι οι ιστορίες αγάπης αποτυπώνουν το ιδανικό είδος της σχέσης που επιδιώκει ο καθένας. Είναι ο φαντασιακός κόσμος για το πώς η προσωπική μας ζωή θα μπορούσε να είναι με βάση το ιδανικό σενάριο, το οποίο ως επί το πλείστον είναι άπιαστο. Προσθέτει εμφαντικά πως πρόκειται για διαστρέβλωση της πραγματικότητας όσοι ισχυρίζονται πως οι άντρες υποτιμούν την αισιόδοξη οπτική μιας ρομαντικής κομεντί.
Χιούμορ και διαλογισμός, ρεαλισμός με φαντασία, μια εξωτερίκευση ωραίων παραμυθένιων συναισθημάτων που θα ζήλευε και ο
Ο
Πολλοί είναι αυτοί που ήδη ξεκίνησαν τα μουρμουρητά για το νέο δημιούργημα του
Όπως
Ο
Προβλήθηκε για πρώτη φορά
Είναι παρατηρητικός και απίστευτα πανούργος. Καταφέρνει με σαγηνευτική πειθώ να ρίχνει τα θηράματα του, από την άλλη μεριά όμως είναι ανάξιος να ανταποδώσει ότι απλόχερα εισπράττει. Παίζει μόνο για να κερδίσει.
Υπάρχουν σκηνές έντονα θεατρικές (άλλωστε οι δημιουργοί της ταινίας έχουν θεατρική παιδεία) αλλά και άκρως απογοητευτικές μέσα σε σαλόνια και κρεβατοκάμαρες. Δεν μπορεί επ’ ουδενί να εισπράξει ο θεατής το “εσωτερικό εγώ” των αξιόλογων πρωταγωνιστών γιατί απουσιάζει το σκηνοθετικό όραμα και το στιβαρό σενάριο. 
“Θα μ' αγαπάς σαν καλοκαίρι και σαν παιδί, μα θα μου φύγεις με τ' αγέρι και τη βροχή”. Τους στίχους του Γιώργου Παπαστεφάνου θα μας θυμίσει ο σπουδαίος Γάλλος
Ο “Spider” του 2002 ξανά στο προσκήνιο, εδώ πιο ακραίος, και πιο ξεκάθαρος. Ίσως κατηγορηθεί και πάλι ο Καναδός σκηνοθέτης ότι μένει μόνο σε μια πολιτική θεώρηση των πραγμάτων, αγνοώντας την κινηματογραφική αισθητική. Το “
Ο 75χρονος
Εικόνες σκληρές και δυστυχώς σύγχρονες, που προκαλούν θυμό και εκνευρισμό για το γεγονός ότι δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο η ζωή των φτωχών και εξαθλιωμένων στις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Ο